ประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2530 เป็นอุทยานลำดับที่ 55 ของประเทศไทย มีพื้นที่ 339,375 ไร่ หรือ 543 ตารางกิโลเมตร มีพื้นที่ครอบคลุม 2 อำเภอ คือ อำเภอชาติตระการ และอำเภอนครไทย ตั้งอยู่บนพื้นที่ป่าโครงการน้ำภาค-ลำแควน้อย (พล.1) และป่าโครงการป่าแดง-ชาติตระการ (พล.8) ในท้องที่รอยต่อระหว่างภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนกับภาคเหนือตอนล่างของประเทศไทย อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ และป่าเตรียมการสงวน

            ป่าสงวนแห่งชาติน้ำภาค-ลำแควน้อย                   เนื้อที่     189,531.25      ไร่

            ป่าสงวนแห่งชาติป่าแดงและป่าชาติตระการ           เนื้อที่     149,843.75      ไร่

ภูมิประเทศ โดยส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อน ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง  ระหว่าง 250 – 1,250 เมตร ยอดเขาที่สูงที่สุด คือ ภูไก่ห้อย มีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 1,277 เมตร  

สภาพอากาศเย็นสบายดี ฤดูร้อน อุณหภูมิประมาณ 25-29 องศาเซลเซียส สภาพป่า เป็นป่าเต็งรัง พรรณไม้ที่พบ ได้แก่ เต็ง รัง เหียง แดง ประดู่ พะยอม เป็นต้น และป่าดิบเขา ขึ้นอยู่ในบริเวณริมลำธาร และพื้นที่ที่มีความชุ่มชื้นสูง ดินมีความอุดมสมบูรณ์ พรรณไม้ที่สำคัญ ได้แก่ ยาง กระบาก ก่อ มะม่วงป่า มะค่าโมง ตะแบก เป็นต้น ไม้พื้นล่าง ได้แก่ ปาลืม หวาย และไผ่ต่างๆ

แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ได้แก่

            1) น้ำตกชาติตระการ  เป็นน้ำตก 7 ชั้น  มีความสวยงามตามธรรมชาติ

            2) น้ำตกนาจาน เป็นน้ำตก 9 ชั้น ที่ยังคงมีความอุดมสมบูรณ์ของพรรณไม้ สัตว์ และแมลงต่างๆ เช่น ผีเสื้อทองเฉียงพร้า ผีเสื้อตาลหนามดำ ผีเสื้อตาลหางแหลม ผีเสื้อเหลืองหนามใหญ่โคนปีกดำ ผีเสื้อหางดาบ ผีเสื้อหนอนจำปีจุดแยก และนกปรอท เป็นต้น

            3) น้ำตกผาคุคำ อยู่ที่บ้านน้ำกุ่ม เป็นน้ำตกสายเดียว สูงประมาณ 50 เมตร

            4) เขาช้างล้วง ยอดเขาช้างล้วงมีสัณฐานคล้ายลูกช้างนอน

            5) ผากระดานเลข เป็นภาพแกะสลักของมนุษย์ยุคหิน

            6) ผาแดง เป็นหน้าผาชัน เกิดจากการผุกร่อนของหินทรายสีแดงที่มีความสวยงามตามธรรมชาติ  

            7) รอยเท้าสัตว์โบราณ บนหน้าผาหินทราย

            8) ผาผึ้งร้อยรัง